Bún là món ăn yêu thích của nhiều người vì thanh mát và dễ ăn, tuy nhiên ăn bún sai cách có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe.
Bún là món ăn yêu thích của nhiều người, có thể biến tấu với nhiều hình thức như bún nước, bún trộn, bún xào, bún cuốn… và kết hợp với nhiều thực phẩm như thịt bò, thịt lợn, lươn, cua, ốc, hải sản các loại… Dù bún rất dễ ăn nhưng nếu ăn sai cách có thể gây hại sức khỏe. Dưới đây là những sai lầm khi ăn bún bạn nên tránh mắc phải:
Ăn bún không nhai, nuốt nhanh
Đây là một trong những sai lầm phổ biến, gây ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe mà ít ai nhận ra.
Bất kỳ loại thức ăn nào cũng cần được dạ dày tiêu hóa mới có thể chuyển hóa thành năng lượng và chất dinh dưỡng giúp cơ thể hoạt động. Việc ăn bún, phở quá nhanh, không nhai kỹ sẽ khiến tăng áp lực làm việc của dạ dày, về lâu dài sẽ dễ gây ra các bệnh liên quan đến dạ dày như viêm loét dạ dày, rối loạn tiêu hóa,…
Ăn bún với nước dùng quá nóng
Ảnh minh họa.
Đối với nhiều người, việc thưởng thức phở, bún khi phần nước dùng còn nóng hổi là ngon nhất. Song, việc sử dụng thực phẩm ở nhiệt độ quá cao là một trong các nguyên nhân dễ dẫn đến ung thư đã được Tổ chức Y tế Thế giới WHO cảnh báo.
Theo nhiều nghiên cứu, nếu thường xuyên sử dụng thực phẩm nóng hơn 65 độ C sẽ dễ gây ra những tổn thương ở thực quản, hầu họng và khoang miệng, từ đó tạo điều kiện phát triển cho tế bào ung thư. Nhiệt độ nóng thích hợp dành cho các món nước như bún, phở là khoảng 50 – 60 độ C hoặc thấp hơn.
Ăn phải bún bị tẩm hóa chất
Do bún được làm thủ công nên rất khó để kiểm soát thành phần, phụ gia sử dụng. Theo PGS Trần Hồng Côn (Khoa Hóa học, Đại học Khoa học Tự nhiên Hà Nội) từ trước đến nay rất nhiều lần làm xét nghiệm đã phát hiện ra trong bún có chất huỳnh quang được gọi là tinopal.
Chất tinopal chủ yếu dùng trong công nghiệp sản xuất giấy, vải, sợi, mực in, mỹ phẩm… chất này vô cùng nguy hiểm, có thể gây suy gan, suy thận và lâu dần dẫn đến ung thư nhưng nhiều cơ sở vẫn bất chấp sự nguy hiểm này để kiếm lời.
Ngoài ra, hàn the cũng là chất cấm thường được gian thương sử dụng để làm bún. Nếu sử dụng hàn the lâu ngày có thể gây ngộ độc tiêu hóa như nôn mửa, đau bụng tiêu chảy, gây hại cho thận.
Mẹo đơn giản nhận biết bún sạch và bún nhiễm hóa chất
Cách đơn giản đầu tiên là nhìn vào màu của sợi bún. Bún được làm từ gạo, chính vì vậy, màu của bún khi thành phẩm sẽ không thể trắng hơn gạo. Cũng như gạo khi mang nấu thành cơm, màu của bún nếu không dùng hóa chất sẽ có màu trắng ngà tương tự như màu cơm. Khi thấy bún trắng bất thường, khả năng người chế biến đã cho vào chất tẩy trắng hoặc một số chất tương tự để làm bún trắng hơn.
Ngoài ra, nếu thấy cọng bún quá sáng bóng mẩy thì cũng có khả năng bún được xử lý bằng hóa chất. Sợi bún không có hóa chất thường không thể quá “mượt mà”. Gạo không dùng hóa chất cũng sẽ không thể cho sợi bún quá dai. Bún không dùng hóa chất cũng dính hơn.
Kế đến, do bún làm từ gạo cho nên dễ bị chua, chính vì thế người bán muốn bảo quản thì phải bảo quản ở nhiệt độ thấp hoặc thoáng mát. Nên nếu bún để ngoài chợ với nhiệt độ cao, để đến cuối ngày mà ngửi vẫn không chua hỏng thì có khả năng đã được xử lý hóa chất. Loại hóa chất chống hỏng được phép sử dụng nhưng phải trong liều lượng cho phép.
Bún ít hóa chất khi ăn sẽ có cảm giác của tinh bột hoặc người ăn cảm thấy rõ mùi vị của bột gạo. Cho nên những loại bún nhai trong miệng mà không có mùi vị thì nguy cơ bị dùng hóa chất là cao hơn.
Bên cạnh đó, bạn có thể dùng nước mắm để phân biệt bún sạch với bún nhiễm hóa chất. Trước khi dùng bữa, hãy thử trộn một chút bún vào bát nước mắm, nếu sợi bún mềm và nhanh ngấm nước mắm thì đó là bún sạch. Ngược lại, sợi bún có hóa chất sẽ cứng và ít ngấm nước mắm hơn do lớp hóa chất phủ bên ngoài đã ngăn nước mắm thấm vào bên trong.
Những ai nên hạn chế ăn bún?
Bún là món ăn ngon và tiện lợi nhưng có thể gây một số vấn đề sức khỏe, đặc biệt là với một số nhóm người dưới đây…
Những ai nên hạn chế ăn bún?
Bún là một món ăn phổ biến và quen thuộc trong ẩm thực Việt Nam, được làm từ bột gạo, có dạng sợi tròn, trắng mềm. Ngày nay, bún còn được biến tấu từ nhiều loại bột khác như bột nưa, bột rau củ… Tuy dễ ăn và thơm ngon, bún có thể gây một số vấn đề sức khỏe, đặc biệt là với một số nhóm người nhất định. Dưới đây là những đối tượng nên hạn chế hoặc tránh ăn bún để bảo vệ sức khỏe:
1. Người bị bệnh về đường tiêu hóa
Bún được làm từ bột gạo ngâm nước trước khi sản xuất khoảng một ngày để bột nở ra, trong quá trình này tinh bột có thể lên men. Điều này có thể gây đầy hơi, chướng bụng và khó tiêu, đặc biệt là ở những người có hệ tiêu hóa yếu như người bị viêm dạ dày hoặc hội chứng dạ dày tá tràng. Vì vậy, những người có vấn đề về đường tiêu hóa nên hạn chế ăn bún để tránh tình trạng này trở nên nghiêm trọng hơn.
2. Người ốm, bệnh
Khi bị bệnh, bị sốt, hoặc cảm thấy không khỏe trong người, hệ tiêu hóa thường hoạt động kém hiệu quả. Ăn bún trong tình trạng này có thể làm tăng thêm gánh nặng cho hệ tiêu hóa.
Ngoài ra, một số loại bún có thể chứa phụ gia không an toàn như bột huỳnh quang để làm sáng, chất tẩy để làm trắng, hoặc hàn the để tạo độ dai và bảo quản lâu. Những hóa chất này có thể gây hại thêm cho sức khỏe của người đang bệnh.
3. Trẻ nhỏ
Trẻ nhỏ có hệ tiêu hóa chưa hoàn thiện, dễ bị ảnh hưởng bởi các chất phụ gia và hóa chất trong thực phẩm. Việc cho trẻ ăn bún thường xuyên có thể ảnh hưởng xấu đến hệ tiêu hóa và sức khỏe chung của trẻ. Tốt nhất không nên cho trẻ ăn bún quá sớm hoặc hạn chế số lần trẻ ăn món này.
4. Phụ nữ mang thai và sau sinh
Phụ nữ mang thai và sau sinh cần cẩn trọng với các loại thực phẩm chứa nhiều phụ gia và hóa chất. Bún được làm từ gạo ngâm nở chua và có thể chứa các hóa chất không an toàn trong quá trình sản xuất. Những hóa chất này có thể ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa và sức khỏe của cả mẹ và bé. Vì vậy, phụ nữ mang thai và sau sinh nên hạn chế ăn bún để tránh rủi ro.
5. T.rẻ e.m
Do lợi nhuận, một số nhà sản xuất bún có thể sử dụng hóa chất trong quá trình chế biến để cải thiện màu sắc và bảo quản lâu hơn. Các hóa chất như huỳnh quang và hàn the không được phép sử dụng trong thực phẩm, nhưng vẫn có thể được sử dụng trái phép. Hàn the, chẳng hạn, nếu sử dụng thường xuyên hoặc với liều lượng lớn, có thể gây ngộ độc cấp tính và lâu dần tích tụ gây tổn hại cho gan, thận. T.rẻ e.m tiêu thụ thực phẩm chứa hàn the có thể bị chậm phát triển và ảnh hưởng đến gan, thận.
Lời khuyên cho người yêu thích bún
Nếu bạn yêu thích bún nhưng lo ngại về các vấn đề sức khỏe, dưới đây là một số gợi ý giúp bạn thưởng thức món ăn này một cách an toàn hơn:
Chọn bún từ nguồn tin cậy, có uy tín về chất lượng và an toàn thực phẩm.
Tự làm bún tại nhà để kiểm soát các thành phần và đảm bảo không sử dụng hóa chất độc hại.
Kết hợp bún với nhiều rau xanh và protein để cân bằng dinh dưỡng và giảm tác động tiêu cực lên hệ tiêu hóa.
Ăn bún với khẩu phần hợp lý và không ăn quá thường xuyên để tránh các vấn đề về sức khỏe.
Bằng cách lựa chọn thực phẩm an toàn và ăn uống hợp lý, bạn có thể bảo vệ sức khỏe của mình và gia đình.
